ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಸಿವಿನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ 67 ಲಕ್ಷದಷ್ಟಿದ್ದು, ಶೂನ್ಯ ಆಹಾರ ಅಥವಾ ಆಹಾರ ರಹಿತ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನ ಲಭಿಸಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರ ಆರೋಗ್ಯ ಸಚಿವಾಲಯದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕುಟುಂಬ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ‘ಶೂನ್ಯ-ಆಹಾರ’ ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ 19.3% ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ 24 ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಏನನ್ನೂ ತಿನ್ನಲು ಇಲ್ಲದೇ ಉಪವಾಸ ಇರುವ ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ 67 ಲಕ್ಷದಷ್ಟಿದೆ.
ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಹಸಿವಿನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಬಡ ದೇಶಗಳಾದ ಗಿನಿಯಾ ಮತ್ತು ಮಾಲಿ ನಂತರ ಭಾರತ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ವಿಶೇಷ ಅಂದರೆ ನೆರೆಯ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ನೇಪಾಳ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಗಳು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ದುಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಹಸಿವಿನಿಂದ ಬಳುತ್ತಿರುವ ದೇಶಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕಿಂತ ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿವೆ.
ಶೂನ್ಯ-ಆಹಾರ’ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಗಿನಿಯಾ, ಬೆನಿನ್, ಲೈಬೀರಿಯಾ ಮತ್ತು ಮಾಲಿಯಂತಹ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. 92 ಕಡಿಮೆ-ಆದಾಯದ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ-ಆದಾಯದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ 19.3% ಶೂನ್ಯ ಆಹಾರ ಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ. ಗಿನಿಯಾ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಅಂದರೆ (21.8%) ಮತ್ತು ಮಾಲಿ (20.5%) ನಂತರ ಭಾರತ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾವು ‘ಶೂನ್ಯ-ಆಹಾರ’ ಮಕ್ಕಳ ಹಾಟ್ಸ್ಪಾಟ್ ಆಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ್ದು, ಅಂದಾಜು 8 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ಬಾಧಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತವೊಂದರಲ್ಲೇ 6.7 ಮಿಲಿಯನ್ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಅಂಶವಾಗಿದೆ, ಈ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿತ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳ ಅಗತ್ಯತೆ ಇದ್ದು, ತಕ್ಷಣದ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಇದು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ‘ಶೂನ್ಯ-ಆಹಾರ’ ಕೊರತೆಗೆ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಆಹಾರದ ಕೊರತೆಯಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅನೇಕ ತಾಯಂದಿರು ತಮ್ಮ ಶಿಶುಗಳಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ಆಹಾರದ ಆರೈಕೆಯನ್ನು ನೀಡಲು ಅಸಮರ್ಥರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಗ್ಯ ತಜ್ಞರು ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಪೂರಕ ಆಹಾರದ ಕೊರತೆಯು ಶಿಶುಗಳು ಮತ್ತು ಆರರಿಂದ 24 ತಿಂಗಳ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಕಾಳಜಿಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿದೆ. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸ್ತನ್ಯಪಾನ (ಎದೆ ಹಾಲು) ಮಾತ್ರ ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯ ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶದ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. 92 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 99% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ‘ಶೂನ್ಯ-ಆಹಾರ’ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹಾಲುಣಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಆರು ತಿಂಗಳ ನಂತರ ವಿಶೇಷ ಸ್ತನ್ಯಪಾನವು ಅಸಮರ್ಪಕವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧನೆಯು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದೆ. ಈ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಾಯಿಯ ಹಾಲಿನೊಂದಿಗೆ ಪ್ರೋಟೀನ್, ಶಕ್ತಿ, ಜೀವಸತ್ವಗಳು ಮತ್ತು ಖನಿಜಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮೂಲಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ.
‘ಶೂನ್ಯ-ಆಹಾರ’ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ಮೂಲ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಸೂಕ್ತವಾದ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳ ತುರ್ತು ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಸಂಶೋಧಕರು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಮಕ್ಕಳ ವೈದ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ತಜ್ಞೆ ವಂದನಾ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿ, ಮಕ್ಕಳ ಆಹಾರದ ನಡವಳಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಅವರು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
2016 ರಿಂದ 2021 ರವರೆಗೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ‘ಶೂನ್ಯ-ಆಹಾರ’ ಮಕ್ಕಳ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೆ, ಬಂಗಾಳ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಕಂಡಿವೆ. ಬಂಗಾಳದ ಪ್ರಮಾಣವು 2016 ರಲ್ಲಿ 12.1% ರಿಂದ 2021 ರಲ್ಲಿ 7.5% ಕ್ಕೆ ಕುಸಿದಿದ್ದು, ಇದು ಉದ್ದೇಶಿತ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳ ಸಂಭಾವ್ಯ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ವಂದನಾ ಪ್ರಸಾದ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. JAMA ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಓಪನ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಅಧ್ಯಯನವು ‘ಶೂನ್ಯ-ಆಹಾರ’ ಮಕ್ಕಳ ಹರಡುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಸಂಕೀರ್ಣ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ನಿರಂತರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಕರೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಆತಂಕಕಾರಿ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ತಾಯಂದಿರಿಗೆ ಸಮಗ್ರ ತಂತ್ರಗಳು, ಅರಿವು ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲದ ಅಗತ್ಯವು ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.