ನವದೆಹಲಿ: ಪ್ರಸಕ್ತ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ವರೆಗೆ ವರದಿಯಾದ 6,32,000 ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಯುಪಿಐ ನಲ್ಲಿನ ವಂಚನೆಗಳಿಂದ ಭಾರತೀಯರು 485 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯ ತಿಳಿಸಿದೆ.
2022-2023ರಿಂದ, ಯುಪಿಐ ಸಂಬಂಧಿತ ವಂಚನೆಗಳು ವರದಿಯಾದ 2.7 ದಶಲಕ್ಷ ಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿ 2,145 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ (21.45 ಶತಕೋಟಿ ರೂ.) ಸಂಚಿತ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ.
2023- 2024ರಲ್ಲಿ 1.34 ದಶಲಕ್ಷ ವಂಚನೆ ಪ್ರಕರಣಗಳು ವರದಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ನಷ್ಟ 1,087 ಕೋಟಿ ರೂ.
ಯುಪಿಐ ಸಂಬಂಧಿತ ವಂಚನೆಗಳ ಹೆಚ್ಚಳವು ಬಳಕೆದಾರರ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ನೈಜ-ಸಮಯದ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೊಳಿಸಲಾದ ಒಟ್ಟು ವಹಿವಾಟುಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ನೈಜ-ಸಮಯದ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ವಹಿವಾಟಿನ ಸಂಚಿತ ಪ್ರಮಾಣ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಯುಪಿಐ ಸಂಬಂಧಿತ ಮೋಸದ ವಹಿವಾಟಿನ ಪಾಲು ಅತ್ಯಲ್ಪವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಸಕ್ತ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ವರೆಗೆ, ಯುಪಿಐ 122 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ರೂ.ಗಳ 85.6 ಬಿಲಿಯನ್ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ. 2024ರಲ್ಲಿ 200 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ಮೌಲ್ಯದ 131.12 ಶತಕೋಟಿ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೊಳಿಸಿದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ, ಭಾರತವು 400 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅನನ್ಯ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಅವರು ನೈಜ ಸಮಯದ ಪಾವತಿಗಳಿಗಾಗಿ ಯುಪಿಐ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
2021-2022ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 2024ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಂಚನೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಮೂರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ 32,363ಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದೆ, ಇದು 2,714.64 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗೆ (27.1464 ಶತಕೋಟಿ ರೂ.)
ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಮಾರ್ಚ್ 2020ರಿಂದ ವೆಬ್ ಆಧಾರಿತ ಪಾವತಿ ಸಂಬಂಧಿತ ವಂಚನೆ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಸಾಧನವಾದ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪೇಮೆಂಟ್ಸ್ ಫ್ರಾಡ್ ಇನ್ಫಾರ್ಮೇಶನ್ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಿ (ಸಿಪಿಎಫ್ಐಆರ್) ಅನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ.
ಎಲ್ಲಾ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಘಟಕಗಳು ಪಾವತಿ-ಸಂಬಂಧಿತ ವಂಚನೆಗಳನ್ನು ಸಿಪಿಎಫ್ಐಆರ್ಗೆ ವರದಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಯುಪಿಐನಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ವಂಚನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಸೈಬರ್ ವಂಚನೆ ಘಟನೆಗಳ ಸಂತ್ರಸ್ತರು ಅವುಗಳನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೈಬರ್ ಕ್ರೈಮ್ ರಿಪೋರ್ಟಿಂಗ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೈಬರ್ ಕ್ರೈಮ್ ಸಹಾಯವಾಣಿ ಸಂಖ್ಯೆ 1930ನಲ್ಲಿ ವರದಿ ಮಾಡಬಹುದು.